Acute rijkssteun noodzakelijk voor stijgende jeugdzorgkosten

De zes gemeenten van de regio Alkmaar – Alkmaar, Dijk en Waard, Bergen, Heiloo, Castricum en Uitgeest – luiden de noodklok over de stijgende kosten in de jeugdzorg. Met een kostenstijging van bijna 20% ten opzichte van het geraamde budget voor 2024, worden de gemeenten geconfronteerd met een totaal ongedekte uitgave van 13,5 miljoen euro. Deze ontwikkeling is niet alleen financieel, maar ook maatschappelijk en bestuurlijk onhoudbaar. De regio roept de Rijksoverheid dringend op om gemeenten financieel tegemoet te komen en een structurele oplossing te bieden voor de financiering van de meest kostbare zorgtrajecten.

Financieel vastgelopen
De stijgende kosten binnen de jeugdzorgsector drukken zwaar op de gemeentebegrotingen, die al onder druk staan door de eerder aangekondigde bezuinigingen van het Rijk. Daarnaast zijn in de Hervormingsagenda Jeugd afspraken gemaakt over besparingen op uitgaven van de jeugdzorg. Om als gemeenten deze besparingen mogelijk te maken moet eerst geïnvesteerd worden. Door de stijgende kosten is dit ook niet meer mogelijk. Dit dwingt gemeenten tot het maken van ingrijpende keuzes die direct voelbaar zijn voor inwoners en ondernemers. Als het Rijk de gemeenten niet tegemoetkomt, worden zij gedwongen rigoureuze maatregelen te treffen. Bezuinigen op ondersteuning van zorgbehoevende ouderen en jongeren in het welzijnswerk, of het afschalen van sportfaciliteiten en zwembaden komen dan als eerst in beeld. Daarnaast zijn stijgingen van lokale lasten als de rioolheffing, afvaltarieven en de onroerendezaakbelasting niet meer uit te sluiten.

Maatschappelijke en bestuurlijke gevolgen
De financiële druk die door het tekort wordt veroorzaakt, leidt ook tot maatschappelijke onrust. Gemeenten kunnen hierdoor de kwaliteit en kwantiteit van de jeugdzorg niet langer garanderen. Als het Rijk niet ingrijpt, kan dit leiden tot langere wachtlijsten en een beperking van het bereik van onze jeugdzorg, waardoor kinderen niet de hulp krijgen die zij dringend nodig hebben.

Bestuurlijk staan de gemeenten ook onder grote druk. Hoewel er veel overleg is geweest met het Rijk en er aandacht is gevraagd voor de problematiek, blijven structurele oplossingen uit. Het is onhoudbaar dat gemeenten verantwoordelijk worden gehouden voor de stijgende kosten zonder dat daar passende compensatie tegenover staat, stellen de gemeenten Alkmaar, Dijk en Waard, Bergen, Castricum, Heiloo en Uitgeest.

Oproep aan het Rijk
De gemeenten van de regio Alkmaar doen daarom een dringende oproep aan het Rijk om gemeenten te compenseren voor de sterk gestegen kosten in de jeugdzorg. Tevens dringt de regio aan op de introductie van een structurele regeling voor de financiering van de duurste zorgtrajecten. “Wij verwachten dat de Rijksoverheid haar verantwoordelijkheid neemt en zorgt voor een werkbare en betaalbare lange termijnstrategie voor de jeugdzorg.”