Leerplicht en kwalificatieplicht

Als een kind 4 jaar wordt, mag het naar de basisschool. Het kind is dan nog niet leerplichtig.

De leerplicht start:

• Op de eerste schooldag van de nieuwe maand na de maand waarin uw kind 5 jaar is geworden.

De leerplicht stopt aan het einde van het schooljaar waarin de leerling 16 jaar wordt.

Lees meer op de website van Rijksoverheid – pagina Leerplicht en kwalificatieplicht.

Jongeren zonder startkwalificatie moeten tot hun 18e verjaardag onderwijs volgen. Dit is de kwalificatieplicht.

Een startkwalificatie is een diploma van het:

• MBO 2 of
• MBO 3 of
• MBO 4 of van de
• HAVO of het
• VWO

Voor sommige jongeren in het speciaal onderwijs geldt een uitzondering. De kwalificatieplicht vervalt:

• als een jongere onderwijs heeft gevolgd in het uitstroomprofiel arbeidsmarktgericht of dagbesteding op het voortgezet speciaal onderwijs (vso).
• als een jongere een diploma of getuigschrift van de praktijkschool heeft.

Lees meer op de website van Rijksoverheid – pagina Leerplicht en kwalificatieplicht.

Leerplichtambtenaren van de gemeente Alkmaar letten op het ongeoorloofde schoolverzuim.

Voor leerlingen tussen de 5 en 18 jaar uit Alkmaar. En voor leerlingen tussen 16 en 18 jaar die wonen in de gemeenten Heerhugowaard, Langedijk, Bergen, Heiloo, Castricum en Uitgeest en een mbo-opleiding volgen.

Als er ongeoorloofd verzuim is onderzoekt de leerplichtambtenaar waarom. Als het nodig is verwijst de leerplichtambtenaar naar jeugdhulp. Als het verzuim zonder goede reden is kan er een proces-verbaal worden opgemaakt.

Ouders willen graag dat hun kind zich goed ontwikkelt en een fijne schooltijd heeft. Denkt u dat uw kind niet graag naar school gaat? Of spijbelt? U kunt dat met de leerkracht of mentor bespreken.

Volgens de Leerplichtwet is een ouder verplicht om

• ervoor te zorgen dat zijn/haar kind de lessen volgt. Als het kind niet naar school kan moet een ouder dat meteen melden aan de school.
• zijn/haar leer- of kwalificatieplichtige kind in te schrijven op een school of instelling.

Vrijstelling van inschrijving

Soms is het zo dat ouders niet kunnen voldoen aan de verplichting om in te schrijven. Ouders kunnen hierover contact opnemen met de leerplichtambtenaar van de gemeente.

Het is de taak van scholen om te zorgen voor goed onderwijs. In een veilige leeromgeving en met een goed verzuimbeleid. De kwaliteit van het onderwijs wordt gecontroleerd door de Inspectie van het Onderwijs.

Volgens de Leerplichtwet is de school verplicht om:

• passend onderwijs te bieden aan elke leerling.
• ongeoorloofd verzuim of een twijfelachtige ziekmelding door te geven aan de leerplichtambtenaar.
• haar best te doen een andere school te vinden voor een kind, wanneer dit kind niet op de huidige school kan blijven.
• leerlingen in- en zo nodig uit te schrijven. Dit laatste mag alleen als er een nieuwe school van inschrijving is gevonden.
• de leerplichtambtenaar te melden wanneer een leerling zonder start -kwalificatie de school dreigt te verlaten.

Bekijk Extra schoolverlof voor informatie.

Soms kunt u vrijstelling van de inschrijvingsplicht op een erkende school aanvragen: 

• vrijstelling op basis van een lichamelijke en/of psychische reden, Art. 5 onder a. Leerplichtwet 
• vrijstelling op grond van bedenkingen tegen de richting van het onderwijs, Art. 5 onder b. Leerplichtwet 
• vrijstelling op grond van inschrijving op een school in het buitenland, Art. 5 onder c. Leerplichtwet 
• vrijstelling op grond van het volgen van een andere vorm van onderwijs, Art. 15 Leerplichtwet

U kunt de aanvraag vrijstelling leerplicht via DigiD indienen.

Is uw kind niet in staat is om regulier dagonderwijs te volgen en is het veertien jaar of ouder? Dan is er een alternatief leertraject mogelijk. Uw kind kan dan een deel van de tijd praktisch onderwijs volgen. Praktisch onderwijs is licht werk gecombineerd met een begeleidend onderwijsprogramma. 

Bent u van plan om vervangende leerplicht aan te vragen? Neem dan eerst contact op met leerplichtambtenaar, via telefoonnummer 14072. 

Heeft u de leerplichtambtenaar gesproken? Dan kunt de aanvraag vervangende leerplicht indienen via DigiD.

Verzuim kan geoorloofd of ongeoorloofd zijn. 

• Geoorloofd: 

• • Met een geldige reden en na toestemming voor extra schoolverlof, 
  • Bij ziekte 

• Ongeoorloofd: 

• • Zonder geldige reden (spijbelen, te laat komen, buiten schoolvakantie op vakantie) 
  • Geldige reden, maar geen toestemming voor extra schoolverlof aangevraagd 

Ongeoorloofd verzuim

Is er sprake van ongeoorloofd schoolverzuim van meer dan 16 uur in 4 weken dan is school verplicht dit te melden bij leerplicht.

• De leerplichtambtenaar start een onderzoek naar de mogelijke oorzaken van het verzuim in overleg met de jongere, ouders en school.
• Er wordt gekeken hoe deze oorzaken opgeheven kunnen worden.
• Leidt dit niet tot het stoppen van het ongeoorloofde verzuim? Dan kan de leerplichtambtenaar proces verbaal opmaken.

Luxe verzuim

De Leerplichtwet is strenger als het gaat om een vrije dag of vakantie zonder toestemming van de schooldirecteur. Dit wordt luxe verzuim genoemd. Dan wordt er direct een proces-verbaal geschreven.

Meer informatie op de website van Rijksoverheid – Toezicht op de leerplicht.

Voor jongeren ouder dan 18 is er geen plicht meer om naar school te gaan.

Heb je geen diploma van het MBO 2, MBO 3, MBO 4 of van de HAVO of het VWO? En wil je begeleiding bij het zoeken naar scholing of werk?

Neem dan contact op met het Doorstroompunt

Vroeg samenwerken in Noord-Holland (Verwijsindex)