24-uursopvang dak- en thuislozen

De deur van de 24-uursopvang staat altijd open voor iedereen. Op donderdagavond 29 juni hebben we een informatiebijeenkomst georganiseerd ter gelegenheid van de opening. Omwonenden en andere geïnteresseerden konden zien hoe de nieuwe 24-uursopvang eruitziet en in gesprek met iemand die dakloos is geweest, medewerkers van dnoDoen, Reakt en de gemeente.

Vrijdag 30 juni was de officiële opening voor de 24-uursopvang voor mensen die dakloos zijn en een plek zoeken om tot rust te komen en te overnachten. Het was een bijzondere gelegenheid, waarbij iedereen welkom was om langs te komen (omwonenden, samenwerkingspartners en andere geïnteresseerden). De 24-uursopvang is geopend door wethouder Arie Epskamp, Stevo Zolak – directeur bedrijfsvoering van Reakt en Hil Rabenberg – directeur bestuurder bij dnoDoen. De rest van de dag was een feestdag voor de mensen om wie het gaat.

Onderdeel I: Bespreken wat er leeft

Bij binnenkomst van de klankbordgroepleden, zijn we kort in gesprek gegaan over wat er speelt en leeft in de buurt. Er is een nieuw bestuur van de wijkvereniging en het buurtspreekuur blijft bestaan. Daarnaast werd er aangegeven dat er op dit moment veel overlast van personen is in Overstad. Dat is bekend bij Reakt. Wel werd er aangegeven dat het belangrijk is om dit te blijven melden bij Handhaving of politie. Dan hebben ze dat in beeld en kunnen ze erop anticiperen.

Er was iemand voor het eerst aanwezig bij de bijeenkomst voor de klankbordgroep. We zijn kort met elkaar in gesprek gegaan over de zorgen die er zijn en de overlast die ze de afgelopen periode hebben ervaren.

De zorgen gaan met name over de volgende punten:

• Hoe gaat het straks als de 24-uursopvang er komt? Komt er meer overlast en gaan mensen meer met elkaar clusteren?
• Wat gebeurt er als mensen worden geweigerd voor de nachtopvang? Waar gaan die dan naartoe? Hoe werkt dat nu in de huidige nachtopvang?
• Bij bepaalde groepjes een gevoel van intimidatie. Met de komst van de 24-uursopvang zijn er zorgen dat dat erger wordt.

Clarine van Reakt heeft een toelichting gegeven op welke manier Reakt de overlast probeert te verminderen en hoe ze daarmee omgaan. Er wordt met name geprobeerd deze mensen te motiveren hulp te zoeken, door hun vertrouwen te winnen en ze daarmee op weg te helpen of door te verwijzen. Met de belangrijke partijen zijn er veel korte lijntjes. Veel mensen accepteren die hulp, maar er zitten ook altijd mensen tussen die dat niet willen of waarbij het langer duurt voordat ze daarvoor open staan.

Daarnaast hopen we natuurlijk dat we juist overlast gaan verminderen door een 24-uursopvang te realiseren. Hiermee wordt namelijk verplaatsing door de stad voorkomen (op dit moment van de dag- naar de nachtopvang), er zijn meer slaapplekken dan in de huidige opvang én is er vanaf dan opvang in de weekenden.

Onderdeel II: Afspraken

De afspraken die we de afgelopen periode met de betrokken partijen (Reakt, dnoDoen, de wijkagenten, handhaving en de gemeente) en de klankbordgroep hebben gemaakt, hebben we op een rijtje gezet. De leden van de klankbordgroep krijgen de mogelijkheid daarop te reageren en daar komen we een volgende keer met elkaar op terug. De klankbordgroep wil met name weten welke opvolging ze kunnen verwachten als de 24-uursopvang er eenmaal is en wat er gebeurt met meldingen.

Onderdeel III: Rondleiding 24-uursopvang
Walter (projectleider gemeente Alkmaar) heeft iets meer verteld over de 24-uursopvang. Er komen drie verschillende ruimtes: voor kwetsbare mensen, een algemene ruimte en een ruimte voor de ingewikkeldere doelgroep. Dat is om de veiligheid van het personeel en de mensen zelf te waarborgen. In de 24-uursopvang komen er 42 aparte slaapplekken.

Vervolgens gaf Walter een korte rondleiding in het gebouw waar momenteel verbouwd wordt om de 24-uursopvang te realiseren.

Onderdeel IIII: Vervolg
Ergens een moment in de komende maanden, voor de opening van de 24-uursopvang, proberen we een rondleiding en vragenmoment te regelen bij de huidige nachtopvang van dnoDoen. Dat moment gebruiken we ook om de afspraken met elkaar definitief te maken.

Daarna plannen we een moment in ongeveer een maand na de opening van de 24-uursopvang. Met als doel om te kijken hoe het dan gaat in de buurt en met de afspraken.  

Daarnaast zullen we vlak voor de opening van de 24-uursopvang een brief sturen naar alle omwonenden die bij de start ook geïnformeerd zijn. In deze brief delen we informatie over de 24-uursopvang en nodigen we hen uit voor een (nog te plannen) open dag.

Onderdeel I: Bespreken wat er leeft

Bij binnenkomst van de klankbordgroepleden, zijn we kort in gesprek gegaan over wat er speelt en leeft in de buurt. De klankbordgroepbijeenkomst stond echter in het teken van een bezoek aan Handhaving.

Onderdeel II: Bezoek Handhaving

Tijdens de eerste sessie van de klankbordgroep werden drie belangrijke onderwerpen genoemd: veiligheid, afval en het gevoel dat er niks met de signalen wordt gedaan. De tweede bijeenkomst hebben we deze punten besproken met de wijkagent en met iemand van Handhaving. De klankbordgroep werd aan het einde van de tweede bijeenkomst uitgenodigd om op bezoek te gaan bij de toezichtafdeling van Handhaving, waar 24/7 wordt gekeken naar camerabeelden uit de stad. Op die manier konden klankbordgroepleden iets meer gevoel krijgen bij op welke manier Handhaving toezicht houdt.

We mochten letterlijk achter de schermen kijken van Handhaving. Alkmaar heeft 130 vaste camera’s in de stad hangen. De beelden daarvan worden op drie grote schermen in de ruimte gezet. De camerabeelden die daar worden laten zien, kunnen ook elk moment veranderen, afhankelijk van wat er gaande is. Wanneer er bijvoorbeeld een evenement in de stad is, worden de camera’s rond dat evenement op het grote scherm vertoond. In het weekend staan er met name beelden rondom het uitgaansgebied en de rest van de tijd worden met name de ‘probleemplekken’ in de gaten gehouden.

De camera’s worden 24/7 door Handhaving in de gaten gehouden voor handhaving van de openbare orde en veiligheid. Opvallend en verdacht gedrag wordt in de gaten gehouden en gemeld bij handhavers of de politie. Daarnaast kunnen verdachten makkelijker gevolgd en opgepakt worden. Ook bij meldingen kan Handhaving eventueel meekijken met wat er aan de hand is.

De camera’s staan enkel gericht op openbare plaatsen. Alle beelden worden vier weken bewaard en enkel opnieuw bekeken of langer bewaard wanneer er sprake is van concrete vermoedens dat de beelden noodzakelijk zijn voor de opsporing van een strafbaar feit.

Camera’s in de buurt van de 24-uursopvang komen er in eerste instantie enkel vanuit DnoDoen en Reakt zelf.

Onderdeel III: Hoe gaan we verder met de klankbordgroep?

Vanwege het interessante inkijkje bij Handhaving, dat langer duurde dan gepland, hebben we niet het vervolg kunnen bespreken. Daarom bespreken we tijdens een volgende bijeenkomst het vervolg van de klankbordgroep en het betrekken van de rest van de buurt.

Onderdeel I: Opnieuw kennismaken

De aftrap van de klankbordgroep begon met het voorstellen van de aanwezigen. Vanuit het team waren een aantal nieuwe aanwezigen. Vervolgens gingen we langs de punten die tijdens de vorige klankbordgroep naar boven kwamen.

Onderdeel II: De 3 centrale punten uit de vorige sessie

Tijdens de eerste sessie van de klankbordgroep was besproken wat de deelnemers belangrijk vinden, wat beter kan en wat er al gedaan wordt op de drie centrale onderwerpen die ook zijn benoemd tijdens de plenaire bijeenkomst op 9 februari: veiligheid, afval en het gevoel dat er niks met de signalen wordt gedaan. Om dat laatste punt te bespreken, zijn de wijkagent en handhaver aangehaakt bij de tweede bijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst zijn we met hen in gesprek gegaan over de aandachtspunten. Daar kwam het volgende uit:

• Veiligheid (op straat)
  De klankbordgroep ging met de wijkagent en boa in gesprek over de veiligheid op straat en de punten die tijdens de vorige bijeenkomst aan bod kwamen.

Meldpunt: Er kan gemeld worden bij politie (voor zaken die vallen onder strafrecht) en bij handhaving (voor overlast). Beide partijen kunnen ook met elkaar schakelen en signalen doorgeven. Het allerbelangrijkste dat de wijkagent en handhaver mee wilden geven, is dat melden helpt. Los van de opvolging, worden alle meldingen geregistreerd en helpt het om de problematiek binnen bepaalde wijken goed in kaart te brengen. Daar worden ook de toezicht en controle rondes op aangepast. Melden kan via:

• Politie: 0900-8844
  • Handhaving: 14 072

Voor een laagdrempelige manier kan men ook direct terecht bij de wijkagenten door naar het spreekuur te komen (iedere dinsdag in de wijk) of door hen te mailen.

Zicht op steegjes: de overlast in de steegjes was bij de politie en handhaving niet bekend. Wel gaven ze aan dit terug te geven in de organisatie. Dan wordt er gekeken of ze dit mee kunnen nemen in de rondes die ze lopen om toezicht te houden. Ook hierbij geldt: melden helpt om het probleem goed in kaart te krijgen en dat aan te pakken.

Er is ook gesproken over preventieve maatregelen. Zowel de wijkagenten als boa’s gaan vaak met overlastgevers in gesprek, maar er kan niet altijd direct worden ingegrepen. Beide partijen geven aan dat het met name belangrijk is om aan de achterkant oplossingen te verzinnen.

• Afval op straat

Over het afval op straat werd kort gesproken. Reakt is regelmatig met een prikploeg op straat om het afval op te ruimen. Over drugsafval werd wel specifiek benoemd dat dat gemeld kan worden bij Reakt, zodat ze ook dat met de betrokkenen kunnen opruimen. Melden kan via:

• Algemeen nummer Reakt: 088-3583198

Onderdeel III: Hoe gaan we verder met de klankbordgroep?
In het laatste onderdeel hebben we besproken over het vervolg van de klankbordgroep. Voor de volgende bijeenkomst is de klankbordgroep uitgenodigd bij handhaving te komen kijken bij het centrale meldpunt. Daarnaast krijgen we een rondleiding bij Reakt. Vervolgens gaan we kijken hoe we de buurt beter kunnen betrekken, door na te denken over een open dag voor de buurt.

Bij de aftrap van de bijeenkomst maakten we kennis met elkaar en verkenden we het gezamenlijke doel van de klankbordgroep. De belangrijkste uitkomsten:

• Een veilige buurt

• Korte lijntjes – wederzijdse bereikbaarheid en makkelijk kunnen schakelen als dat nodig is.

• Goede buren van elkaar zijn – Samenwerken, betrokkenheid en wederzijds begrip.

• Vertrouwen & Samenwerking – Duidelijke verwachtingen van elkaar en de communicatie goed georganiseerd hebben.

Daarna gingen we met elkaar dieper in op de onderwerpen die uit de online informatiebijeenkomst kwamen: de veiligheid op straat, het afval op straat en het gevoel dat er weinig met signalen wordt gedaan. De deelnemers gaven aan wat er volgens hen beter kan en we verkenden gezamenlijk wat er op dit moment al aan actie ondernomen wordt.

• Veiligheid (op straat)

Wat kan er beter: Eén duidelijk meldpunt, zicht op steegjes, meer toezicht en controles uitvoeren.

Wat wordt er al gedaan: Cameratoezicht, overleg met de wijkagent (spreekuur van de wijk), inzet handhaving en casusoverleg, nadenken over veiligheid in het gebouw: beveiliging 24 uur per dag en de aanwezigheid van een noodknop.

• Afval op straat:

Wat kan er beter: Beter schoonmaken van de straten, dat de straat netjes is, handhaven als er wordt geürineerd op straat. Ook wordt er specifiek aandacht gevraagd voor het parkje aan de Bram Daalderhof. Hier wordt overlast ervaren.

Wat wordt er al gedaan: Er is een prikploeg van Reakt (medewerkers van Reakt en daklozen), inzet stadswerk en er zijn meer afvalbakken geplaatst.

• Het gevoel dat er niets met signalen wordt gedaan:

Wat kan er beter: Luisteren naar de buurtbewoners, terugkoppeling op meldingen die gemaakt zijn, respect hebben naar elkaar.

Wat wordt er al gedaan: Mensen aanspreken op straat, buurtbarbecue, wijkoverleg, open dag, presentiewerkers op het Bolwerk (begeleiders die in gesprek gaan met daklozen).

Oplossingen die zijn aangedragen en verder worden verkend:

• Eén centraal meldpunt waar alle signalen, klachten, ideeën en zorgen binnen kunnen komen. Dit moet wel een punt zijn waar 24/7 iemand bereikbaar is, zodat we ook in noodgevallen bij iemand terecht kunnen. Dit zal in de toekomstige situatie pas echt goed geregeld kunnen worden.
• Omwonenden ervaren soms overlast van dezelfde mensen van de opvang. Het is goed om dat te melden bij Reakt. Reakt kent deze mensen en spreekt hen aan op hun gedrag. Dit kunnen ze dan eventueel op een rustig(er) moment doen, zodat het meer effect heeft.
• Er gebeurt eigenlijk al best veel vanuit dnoDoen en Reakt, maar dat weet de buurt niet. Daarom spreken we af dat we meer activiteiten meenemen in de nieuwsbrief. En meer laten zien wat er al wordt gedaan met alle signalen uit de buurt.
• Er is een wijkspreekuur waar o.a. de wijkagent, de gebiedsregisseur en de buurtvereniging bij elkaar komen. Het is goed om ook anderen te attenderen op dit moment.
• We gaan in het vervolgtraject verkennen of we kunnen zorgen voor meer binding met de buurt, bijvoorbeeld door een open dag of een buurtbbq.
• Er komt vaak geen terugkoppeling op meldingen die worden gedaan bij handhaving en/of politie. Dat is vervelend, want zo weet de melder niet of het is opgepakt en wat ermee gedaan wordt. We spreken af om in een volgende bijeenkomst van de klankbordgroep hier verder bij stil te staan. En we nodigen hiervoor de wijkagent uit.

Er is een aantal redenen waarom wij denken dat deze locatie geschikt is om de bestaande dagopvang op dit adres, uit te breiden naar een 24-uursopvang:

• Door de verbinding van de dag- en nachtopvang voorkomen we dat daklozen zich door de stad moeten verplaatsen. Nu lopen ze einde van de middag naar de nachtopvang aan de andere kant van het centrum en moeten daar wachten tot de deur opengaat, en ’s ochtends vice versa. In de nieuwe situatie kunnen ze gewoon in de dagopvang blijven.
• Door alles op een plek te centreren, hebben de organisaties Reakt en dnoDoen de daklozen beter in beeld, kunnen ze beter samenwerken en hen uiteindelijk beter begeleiden.
• Er is een cluster van zorg en veiligheid in de directe omgeving: handhaving en politie.
• Doordat de nachtopvang gebruik kan maken van de bestaande functies van de dagopvang, ontstaat er ruimte voor meer bedden (van 24 naar 48 bedden), daardoor zijn er minder mensen op straat.

• Door 24/7 open te zijn, voorkomen we onnodige verplaatsing van de daklozen door de stad.
• Als daklozen in de nachtopvang willen slapen dan zijn ze als ze daarna toch naar buiten gaan hun plekje kwijt. De ervaring is dat mensen niet meer naar buiten willen als ze eenmaal binnen zijn.
• Er is 24 uur per dag een beveiliger en 3 tot 4 begeleiders aanwezig in het pand. Reakt neemt op dit moment ook al maatregelen om overlast tegen te gaan:
• Er zijn dagelijks twee medewerkers aanwezig in de buurt van het Bolwerk
• Er is een prikploeg die regelmatig afval opruimt in de Spoorbuurt en het centrum. Hier zitten ook cliënten van de nachtopvang in. Desgewenst kunnen we de werkzaamheden van de prikploeg uitbreiden in de buurt.

Gemiddeld maken sinds het begin van de coronapandemie 30 mensen per nacht gebruik van de nachtopvang. Er is elke nacht een wachtlijst. In de nieuwe nachtopvang verwachten we dat iedereen die nu gedwongen buiten moet slapen dan ook een bed kan krijgen, waardoor er geen wachtlijsten meer zijn. Wij verwachten dat de capaciteit in de nieuwe nachtopvang voldoet aan de behoefte voor de regio Alkmaar.

Er zijn 2 bedden voor acute crisissituaties beschikbaar. Dit ter beoordeling van dnoDoen en de politie. Dit zijn geen GGZ-crisissituaties, daarvoor zijn er aparte afspraken met de GGZ.

Er is in de nachtopvang een aparte ruimte voor vrouwen, maar er worden geen gezinnen met kinderen opgevangen, dat vindt plaats op een andere locatie. Er zijn dus geen kinderen in de nachtopvang.

1 beveiliger en 3 tot 4 begeleiders.

De ingang zit aan de achterzijde van het pand, aan de zijde van het kanaal. Daar is nu ook de ingang van de dagopvang.

In de nieuwe locatie is de dagopvang ook in de weekenden open. We hebben dan 24/7 opvang.

Er komen 48 slaapplekken. Dat zijn er op dit moment 24.

Er komt een centraal telefoonnummer voor de 24-uursopvang. Voor nu belt u met Reakt 088 358 3198 (op werkdagen tussen 09.00 uur en 17.30 uur)

Een goede buur te zijn.

De collega’s van Reakt en dnoDoen zijn met elkaar in gesprek en we kijken er naar uit om samen invulling te geven aan de 24-uurs opvang, hulp en begeleiding.

Ja, die verwachting is er zeker. Deze nieuwe 24/7 voorziening biedt mensen de kans om niet meer op straat te hoeven verblijven.

We zullen vanaf de start goed in de gaten houden of meer inzet van handhaving op straat nodig is. Wanneer dit echt noodzakelijk is, komt er extra inzet van handhaving.

Dan kunt u bellen met het Reakt 088 358 3198 (op werkdagen tussen 09.00 uur en 17.30 uur)

Nee, er komt geen extra buitenruimte.

Afdeling Handhaving heeft vaste taken waarop zij ingezet kan worden. Dat verandert in principe met de komst van de nachtopvang niet. Uiteraard onderhouden we een goede burenrelatie omdat ook Afdeling Handhaving in hetzelfde pand zit.

Bij overlast van of door de 24-uursopvang, kunt u Reakt en dnoDoen 24/7 bereiken via het telefoonnummer: 088 35 83 198.

Dan kunt u bellen met het telefoonnummer dat 24/7 bereikbaar is: 088 35 83 198.