Het Energieleverend Geluidsscherm – feiten en fabels

Iedereen die onlangs langs het Energieleverend Geluidsscherm is gereden, heeft het vast wel gezien: op het Noorderscherm liggen bijna alle zonnepanelen en wordt al stroom opgewekt. Ook het Zuidscherm langs de Huiswaarderweg en de Nollenweg schiet al op. Het Energieleverend Geluidsscherm helpt straks niet alleen tegen geluidsoverlast, maar is ook een belangrijke stap in de ‘energietransitie’. Maar wat houdt dit precies in? En wat gebeurt er met de opgewekte energie en eventuele terugleverkosten?

Wat is het Energieleverend Geluidsscherm ook alweer?

Inwoners wilden graag een geluidsscherm langs de Schagerweg (N245), Huiswaarderweg (N245) en Nollenweg (N508). Met het Energieleverend Geluidsscherm werd een slimme oplossing bedacht. Voor minder geluidsoverlast wordt het scherm ongeveer 2,5 kilometer lang en 5 meter hoog. Maar wat dit scherm zo bijzonder maakt, is dat het ook zonne-energie opwekt. Op beide schermen liggen straks in totaal 4286 zonnepanelen. Deze wekken naar verwachting ongeveer 1265 MWh stroom op per jaar.

Waarom is dit belangrijk?

Nederland is bezig met de energietransitie: de overstap van fossiele brandstoffen zoals gas en olie naar duurzame energie zoals zon en wind. Dit is nodig om de effecten van klimaatverandering tegen te gaan en onze aarde gezond te houden. In Alkmaar moeten we ook ons steentje bijdragen.

Feiten en fabels

Er is momenteel veel onrust over de terugleverkosten van zonne-energie. Dit zijn de kosten die ontstaan als je meer energie opwekt dan je zelf gebruikt en de rest teruglevert aan het elektriciteitsnet. Sommigen maken zich zorgen dat deze kosten te hoog worden en dat inwoners van de gemeente Alkmaar moeten meebetalen. Ook vragen veel mensen zich af wat er gebeurt met de opgewekte energie. En hoe zit het met alle bomen die zijn gekapt? Daarom volgen hieronder een paar feiten en fabels over het Energieleverend Geluidsscherm.

Feit: De opgewekte stroom wordt teruggeleverd aan het stroomnet en gaat niet naar de huizen in de wijken. De opbrengst van het Energieleverend Geluidsscherm wordt gebruikt om een deel van de kosten voor de bouw van het scherm terug te verdienen. De hoeveelheid stroom komt overeen met het verbruik van ongeveer 440 huishoudens. Het plaatsen van grote accu’s (buurtbatterijen) kan in de toekomst mogelijk helpen bij een stroomtekort in de buurt.

Fabel: Inwoners moeten meebetalen aan de terugleverkosten.
Hoe het wel zit: Voor de teruglevering van de opgewekte stroom is een contract afgesloten met de energieleverancier. De gemeente heeft ook afspraken met Liander over het transport van de stroom. De elektriciteit die door het scherm wordt opgewekt, levert meer op dan de terugleverkosten. Het is dus zeker de moeite waard om stroom op te wekken.

Feit: Het Energieleverend Geluidsscherm draagt bij aan het verminderen van onze CO2-uitstoot. Dit is goed voor het milieu en helpt de klimaatdoelen te bereiken.

Fabel: Onkruid en hangende takken zorgen voor minder opgewekte zonne-energie.
Hoe het wel zit: De panelen zijn voorzien van diodes (elektrische schakelaars), waardoor er geen sprake is van verlies. Een paneel in de schaduw levert inderdaad minder op, maar het deel van de serie dat in de zon ligt levert maximaal op. Op schaduwplekken is natuurlijk iets minder energieopbrengst. Hier is rekening mee gehouden met bijvoorbeeld overhangende takken. Het beleid is dat er geen extra bomen worden gekapt of gesnoeid voor extra zonne-energieopbrengst. Bij de enkele berenklauw die voor schaduw zorgt is het energieverlies minimaal.

Feit: Voor elke boom die gekapt moest worden voor de bouw van het scherm komt er een nieuwe terug. De nieuwe bomen komen zoveel mogelijk in de directe omgeving te staan.

Fabel: Het geluidsscherm helpt niet tegen geluidsoverlast.
Hoe het wel zit: Sensoren meten de geluidsoverlast bij de schermen. Deze data is openbaar en kunt u zien via de Digitale Tweeling en het RIVM. De ambitie is dat het geluidsniveau bij het scherm gemiddeld niet boven de 55 decibel komt. Na het sluiten van het scherm is de meting gemiddeld niet boven die waarde gekomen. Het klopt dat de invloed van het scherm minder wordt, naarmate de afstand tot het scherm groter wordt. Maar het geluidsniveau neemt niet toe. Dit lijkt zo doordat bepaald geluid wegvalt en overige piekgeluiden harder lijken te klinken. De geluidsreductie op verschillende afstanden van het scherm is in een bewonersavond (vooruitlopend op de bouw) met buurtbewoners gedeeld. Ook de koeling van de zonnepanelen zorgt voor geluid. Geluidloos koelen is in dit geval niet mogelijk. Er worden momenteel oplossingen uitgewerkt en getest om dit geluid te verminderen. Zo is er geluiddempend materiaal in de hekken aangebracht en komt er zeer binnenkort nog geluiddempend materiaal op het dak van de koeling en aan de buitenkant van de muren. Hierna wordt bepaald of het geluid nog duidelijk hoorbaar is en of verdere actie nodig is.

Feit: De gebruikte zonnepanelen zorgen voor minder lichtweerkaatsing dan standaard zonnepanelen. Dit komt omdat het gaat om een zwart zonnepaneel met een witte achterkant. De weerkaatsing wordt de komende periode gemeten en als gevaarlijke situaties ontstaan worden de juiste maatregelen genomen. Sinds de zonnepanelen zijn geplaatst, zijn hierover 2 meldingen binnengekomen.

Fabel: De zonnepanelen op het scherm worden sneller vies door het vele verkeer.
Hoe het wel zit: De zonnepanelen hebben een coating waardoor vuil niet of nauwelijks hecht. En net als bij zonnepanelen op een dak helpen regenbuien tegen het vuil. Onderhoud zal na verloop van tijd altijd nodig zijn.

Samen voor een duurzame toekomst

Het Energieleverend Geluidsscherm is een perfect voorbeeld van hoe we samen met inwoners werken aan duurzame initiatieven binnen onze gemeente. Het vermindert geluidsoverlast en helpt ons om duurzamer te leven. Zo maken we Alkmaar samen een beetje groener én stiller.

Heeft u vragen of wilt u meer weten? Kijk dan op de websites van de gemeente Alkmaar en Stadswerk072 voor meer informatie. Voor alle updates kunt u terecht in de BouwApp.