Wat is de Cultuurkoers 2040? 

Alkmaar groeit de komende jaren tot een gemeente met ongeveer 130.000 inwoners. Kunst en cultuur zijn belangrijk voor een prettige leefomgeving. Daarom maakt de gemeente een plan voor de toekomst: de Cultuurkoers 2040. Dit plan beschrijft hoe kunst en cultuur er in de toekomst uitzien in Alkmaar en de omliggende dorpen.

Onderzoek naar cultuur door Blueyard 

Om zich voor te bereiden op de nieuwe plannen liet de gemeente Alkmaar bureau Blueyard onderzoek doen naar de staat van de cultuur in Alkmaar. Veel verschillende inwoners konden meedenken en meepraten (participeren). Dit kon bijvoorbeeld tijdens georganiseerde gesprekken of door een enquête in te vullen.

Er is ook veel gepraat met culturele instellingen. Er werd een groep mensen (klankbordgroep) aangewezen om mee te denken. Ook waren er verschillende rondetafelgesprekken en werden er ook individuele gesprekken gevoerd met veel verschillende mensen en organisaties. Naast de cultuursector deden ook mensen uit andere sectoren mee, zoals citymarketing, onderwijs en welzijn. Ook ondernemers uit de binnenstad deden mee. Dit uitgebreide onderzoek was nodig omdat cultuur voor elke sector iets anders kan betekenen.

Bekijk de Alkmaar cultuurverkenning 2024.

Hoe is er meegedacht? 

Inwoners hebben op 3 manieren meegedacht over kunst en cultuur in Alkmaar en hebben waardevolle ideeën gegeven voor de Cultuurverkenning 2024. Hieronder staan de belangrijkste resultaten. Een uitgebreide analyse van deze resultaten kun je lezen in hoofdstuk 3 van de Cultuurverkenning: Wat vinden de inwoners?

Samen is belangrijk
Bewoners geven vrijwel allemaal aan dat samen cultuur beleven of eraan meedoen belangrijk is. Collectiviteit. Gemeenschapszin.

Zelf meedoen, graag!
De meeste bewoners doen graag mee aan activiteiten of dat nou cultuur is of niet. Vrijwilligers zijn er veel, maar aantal daalt.

Trots op erfgoed
De meeste zijn trots op het erfgoed in hun omgeving en blij met tradities. Ze waarderen erfgoedevenementen.

Waardering aanbod
De bewoners zijn grotendeels tevreden over het bestaande culturele aanbod. Film, podia en culture festivals scoren goed.

Roep om maakruimte
In alle gesprekken roepen bewoners om meer ruimte om te repeteren, te maken, uit te voeren, of te presenteren.

Te weinig voor jongeren
Jongeren merken dat er veel te weinig aanbod voor hen is. Dat deprimeert. Ook willen ze samen kunnen komen: eigen ruimte!

Méér in de wijken
Er is behoefte aan méér culturele activiteiten en maakruimte in de wijken. Wel bottom-up georganiseerd. Van ons. Voor ons.

Dorpen zoeken erkenning
Bewoners dorpen zijn vaak op lokaal aanbod gericht. Ze vragen om erkenning van hun lokale cultuur en om financiële ondersteuning.

Feestvierders
De toch zo nuchtere Alkmaarders vieren graag wat er te vieren is. Ze houden van festivals en evenementen; werken graag mee.

Toegankelijkheid ouderen
Toegankelijkheid van cultuur is voor ouderen het belangrijkste onderwerp. Ook via OV. Vooral in de dorpen klinkt dit geluid.

Culturele diversiteit
Mensen met migratieachtergrond herkennen zich onvoldoende in het aanbod. Ze wijken uit naar elders, of organiseren het zelf.

Subculturen
Mensen die zich verbinden met ‘alternatieve subculturen’ vinden het aanbod ’te keurig’. Ze vragen om ruimte om hun ding te doen.

Actuele beeldende kunst
Hoewel niet de meerderheid, heeft toch een grote groep mensen behoefte aan meer hedendaagse beeldende kunst.

Communicatie
Over de hele linie is er behoefte aan betere communicatie over het cultuuraanbod. Juist via media die bewoners gebruiken.

Wereld voorbij kaas
Het cultuur-historische verhaal leeft breed onder de bewoners. De focus is echter te veel op kaas. Het verhaal is veel breder.

Enquête

Van 16 februari tot 24 maart 2024 konden mensen een online vragenlijst invullen. 497 mensen vulden de vragenlijst anoniem in. Bureau Lahaut maakte een uitgebreide analyse van de resultaten. Bekijk de analyse.

De enquête is vooral ingevuld door oudere inwoners van Alkmaar. 23% woont in het centrum, 62% in wijken buiten het centrum, en 4% in dorpen van de oude gemeentes Schermer en Graft-De Rijp. De overige 11% woont buiten Alkmaar, vooral in gemeentes zoals Castricum, Bergen en Heiloo.

72% van de mensen die de enquête invulden, vindt het aanbod van kunst en cultuur in Alkmaar voldoende (53%) of goed (19%). Jongere mensen (13-30 jaar en 31-50 jaar) zijn wat kritischer dan oudere mensen. Mensen die buiten Alkmaar wonen, zijn het meest tevreden: 87% vindt het aanbod voldoende of goed. Mensen in het centrum zijn minder tevreden (67% voldoende of goed). Dit kan betekenen dat ze hogere verwachtingen hebben en meer variatie willen in het culturele aanbod.

Hieronder vatten we de belangrijkste resultaten samen. 

  • Behoorlijke mate van tevredenheid
  • Waardering voor het huidige aanbod
  • Behoefte aan meer specifiek aanbod voor ouderen (onder andere bereikbaarheid, fysieke toegankelijkheid, betaalbaarheid)
  • Behoefte aan (eigen) activiteiten die verbinden – met name in de wijken en de dorpen
  • Behoefte aan meer specifiek aanbod voor jongeren (onder andere nachtcultuur/uitgaan, muziek)
  • Duidelijke behoefte aan broedplaatsen en ateliers
  • Duidelijke behoefte aan meer kunst in de openbare ruimte en hedendaagse kunst
  • Behoefte aan meer festivals en Kleine (muziek)optredens

Wijktafels 

Studio Ro Smit heeft gesprekken over cultuur gehouden met inwoners van verschillende wijken en dorpen: Koedijk, Centrum, Oud-Overdie, Stompetoren, De Rijp, Oudorp, De Nollen, Huiswaard, De Mare, Noord en Overdie. Dit leidde tot een ‘cultuurportret’ van elke wijk en dorp.

Inwoners uit Alkmaar

Gesprekken met jongeren 

Omdat jongeren in 2040 een belangrijke rol zullen spelen in Alkmaar, is er ook met hen gepraat. Jongeren zijn op straat gevraagd naar hun mening over cultuur, bijvoorbeeld bij station Alkmaar en bij Podium Victorie. Er zijn ook gesprekstafels georganiseerd met hulp van groepen zoals Stichting Talent and Dreams (STAD) en Cultuur Kartel, die veel jongeren bereiken.

Wat gebeurt er nu?

De gemeente Alkmaar werkt aan een langetermijnvisie genaamd de Cultuurkoers 2040. De verwachting is dat deze visie deze zomer wordt afgerond en in het najaar zal de gemeenteraad dan beslissen over de plannen.